Panik atak, bireyin beklenmedik bir şekilde, ortalama 10 - 30 dk. boyunca yoğun olarak yaşadığı, nefes alıp vermede güçlük, kalp atımının hızlanması, göğüste sıkışma, sıcak ya da soğuk basması gibi fizyolojik belirtilerle, kişinin kalp krizi geçiriyorum, aklımı kaybediyorum, ölüyorum şeklinde anlamlandırdığı bir anksiyete bozukluğudur.

     Panik nöbet duygusunu tanımlamak oldukça güçtür. Kişiler genelde durumu normal korkudan çok daha farklı, ürkütücü, dehşete düşürücü, olağandışı bir duygu olarak tanımlarlar. Bu durum bir nevi bilinmeyenden korkmaktır.  Kişi panik nöbeti esnasında, bedenindeki bu değişiklikleri anlamlandıramaz, ileri derecede endişeli ve telaşlı görülür. Ağır korku ve panik durumu içerisinde rahat konuşamaz, sesi titrer. Kişide ölüm korkusu ya da delirme, kontrolünü kaybetme, bayılacakmış hissi oluşur. En çok kalp krizinden korkularak acil servise başvurulur.

     Panik nöbeti sonrası genelde kişinin en önemli yakınması, panik nöbetini yeniden yaşama korkusudur. Buna “beklenti anksiyetesi” denir. Beklenmedik bir anda panik nöbetleri yineledikçe korku artar ve yerleşir. Yorgunluk, baş ağrısı ya da depresif durum belirtilere eşlik edebilir. Süreç içerisinde “agorafobi” gelişebilir. Böylelikle kişi, evde yalnız kalamaz. Tek başına sokağa çıkmaktan, yolculuk yapmaktan endişe duyar. Kalabalık ortamlarda, metroda, vapurda, yoğun trafikte, asansörde, atağın gelmesi, yardım gelmeyeceği, mahcup duruma düşeceği endişesi ile korku daha da artar ve kaçınma davranışları görülür.

 Panik nöbeti sırasında aşağıdaki belirtiler görülebilir. Bu belirtilerden dört tanesinin görülmesi çoğu zaman tanı için yeterli olur.  

1. Çarpıntı, kalp atımlarını duyumsama ya da kalp hızında artma
2. Terleme
3. Titreme ya da sarsılma
4. Nefes darlığı ya da boğuluyormuş gibi olma
5. Soluğun kesilmesi
6. Göğüs ağrısı ya da göğüste sıkışma
7. Bulantı ya da karın ağrısı
8. Baş dönmesi, sersemlik hissi, düşecekmiş ya da bayılacakmış gibi olma
9.  Depersonalizasyon ya da Derealizasyon (Kişinin kendisini ve ya çevresini değişmiş olarak algılaması).
10. Kontrolünü kaybedeceği ya da çıldıracağı korkusu
11. Ölüm korkusu
12. Uyuşma ve karıncalanma duygusu
13. Üşüme ürperme ve ateş basması

Tedavi

Panik atak toplumda bilinenin aksine tedaviye oldukça olumlu yanıt veren bir rahatsızlıktır. Genellikle ilk 10 seans içerisinde atağın sonlandığı ve akabinde atağa götüren temel yapıların çalışılması ile kişi yeniden sağlıklı yaşamına dönebildiği görülmektedir.

   1- Kişinin yaşam öyküsünün alınması

   2- Semptomun dinamiklerinin anlaşılması

   3- Atakla baş etme becerilerinin kazandırıldığı uygulama evresi olarak üç aşamalı bir süreçle uygulanmaktadır.

                                               Uzm. Psikolog Oktay CECELOĞLU- Terapi Enstitüsü/Beylikdüzü/İstanbul