Ebeveynliğin zor ve meşakkatli olduğu kadar keyifli ve öğretici de bir yol olduğu da malumdur. Öğreten ve keyif veren tarafını görebilmek ise çoğu zaman anneye ve babaya bağlıdır.

İnsan yavrusunun büyüyüp gelişimine birebir şahit olmak bu kadar mucizevi iken en az onun kadar mucizevi olan diğer şey ise, buna şahit olan anne ve babaların kendileriyle ilgili yaşadıklarıdır. Zaten anne ve baba da bu şahitliğe hazırsa kendi yaralarını, en içten ve özel hislerini fark eder böylece kendi mucizelerini yaşamaya başlar.

Ebeveynlerin en büyük ikilemlerinden biri de tam bu noktada karşımıza çıkar. Onlar öğrendikleri bilgileri, okudukları yöntemleri ve kuralları tamı tamına uygulamaya çalışırken içlerinden gelen bir ses ya da önsezi bunun kendi çocuğu, ailesi ve çevresi için doğruluğundan şüphe ettirir. Bu şüpheye rağmen ebeveynler, uyguladıkları yöntemler işlemeyince kendi çocukları için işlerin ters gittiğini düşünmeye başlarlar.

Doğal ebeveynlik denilen kavram bu ikilemi yaşayan, bir taraftan iç sesine kulak vermek isteyen, kendi yaklaşımı için temel arayan anneler ve babalar için bir açıklama olabilir. Kavram İngilizcede “attachment parenting” olarak geçse de Türkçede karşılığını böyle bulmuştur.

Konunun önemli isimlerinden Dr. William ve Dr. Martha Sears doğal ebeveynliğin bir çocuk büyütme yaklaşımı olduğunu ve bir dizi katı kuraldan meydana gelmediğini söyler. Eğer anneler ve babalar bebeklerinin verdiği sinyalleri almaya açıksa, bunları okuyabilirlerse doğru şekilde de cevap vereceklerdir.

Attachment Parenting Uluslararası Organizasyonu’nun kurucusu Lysa Parker, önemli olanın çocukları empatinin olduğu, saygılı bir ortamda yetiştirmek olduğunu, duygusal yatırım yapmış büyükleri tarafından ihtiyaçlarının karşılanması olduğunu söyler. Anne ve babanın kendi korkularını, bakış açılarını onlara yansıtmak yerine dünyayı onların gözüyle görmeye çalışmalarının da doğal ebeveynlik için önemli olduğunu belirtir.

Bu noktadan sonra en önemlisi annenin ve babanın tüm kalbiyle çocuğuna güvenmesi ve çocuklarından gelen sinyalleri alırken ne hissettiğini fark etmesidir. Örneğin anne, bebeği yeni bir şeyi keşfetmeye çalışırken ona zarar vereceğinden korkuyorsa, bir oyuncağı anlamaya çalışırken onu bozacağından endişe duyuyorsa, çocuğunun istediği bir şeye hayır diyemiyorsa kendi stresinin farkına varmalıdır. Bu stresin ve iç huzursuzluğunun sebebini, kendisinde ne uyandırdığını fark ederse geçmişten getirdiği yüklerini ve bu yüklerin kendisinde neleri tetiklediğini daha iyi anlayabilir. Bundan sonra anne ve babanın ihtiyacı olan da belki iyi bir omuz belki profesyonel bir destek belki de daha fazla şefkattir.

Uzm. Klinik Psikolog Nur Sağıroğlu

Terapi Enstitüsü/Beylikdüzü/İstanbul