“Çocuğunuzdan ısrarla yapmasını istediğiniz ya da bunları yaparsa iyi olur dediğiniz şeyler gerçekten onun ihtiyacını mı karşılayacak yoksa sizinkini mi?”

Bunu danışanlarıma söylediğimde yüzlerinde genellikle aynı ifade oluşur ve bakışlarında bir şaşkınlık görülür. Bunu gerçekten çocuğumdan neden istiyorum sorgulamasını anlık olarak yaşarlar. Sonrasında gelen cümleler ise genelde şöyle başlar: “Ama anne baba olarak onun iyi olmasını istiyoruz. Ne var sanki kendi işini kendi yapsa, ödevlerini tek başına yapsa, sorumluluklarını alsa, bardağını bir yerden alıp bir yere koysa, dersleri iyi olsa…”

Bazen de bu istekler daha farklı bir şekil alır ve bir hükmetme, kontrol etme arzusuna dönüşür. Ödevlerini ben ona söylemeden kendisi yapmalı, odası düzenli olmalı,  çantasını kendi hazırlamalı, ben telefonla konuşurken araya girmemeli…

Aslında ebeveynler çocuklarını kontrol etmektense veya nasıl birisi olması gerektiğini söylemektense, tercihlerine değer vermeyi denese aradaki ilişki tahmin edilenden çok daha iyi olacaktır.  Hatta derin yaralar bile daha çabuk onarılacaktır. Konuyla ilgili Naomi Aldort Çocuğunuzla Birlikte Büyümek kitabında şöyle söyler. “…Bir başkasının ihtiyaçlarına odaklanmak demek, onun kendi yolunda gidebilmesi için gereken her şeyi ona sunmak demektir; onun yolunu kendi hayalleriniz için kullanmak demek değildir. Çocuğunuza ilgi gösterirken kendinize değil, sadece ona odaklanın; çocuğunuza olanaklar sunmayı, kendinizle ilgilenmekten ayrı tutun.” 

Anlamak kolay gözükse de uygulamaya geçirmenin zor olduğunun farkındayım ve sizi en derinden anlıyorum. Çünkü kendimizle uğraşmak başkalarıyla uğraşmaktan her zaman çok daha zordur.

Ebeveynler kendi duygularının ve ihtiyaçlarının farkında olmaya başladığında kendilerini daha rahat ifade edebilirler. Böylece tercihlerini de çocuklarıyla paylaşabilir hale gelirler. Ebeveynlerin şikayet etmeden ve suçlamadan sadece duyguya odaklanarak konuşmaya özen göstermeleri, çocuklarının da kendilerini en uygun şekilde ifade etme yollarını öğrenmelerini sağlayacaktır. Ebeveynler zaten çocuklarının duygularını gerçekten anladıklarını uygun ifadeler ile anlattıklarında aralarındaki iletişimin arttığını ve bağın çok daha hızlı bir şekilde kuvvetlendiğini görmeye başlarlar. Çünkü çocukların en çok anlaşılmaya ve anlaşıldıklarını tekrar tekrar duymaya ihtiyaçları vardır.

İlk önce kendinize, sonra da çocuğunuza şefkat göstermekten vazgeçmeyin.

Uzm. Klinik Psikolog Nur SAĞIROĞLU / Terapi Enstitüsü /Beylikdüzü-İstanbul

Kaynakça

Aldort, N., Çocuğunuzla Birlikte Büyümek. Doğan Kitap, 2.baskı, 2013.

Leo, P., El Ele Ebeveynlik, Gün Yayıncılık, 2011.